Voor alweer de laatste voorstelling van dit reisje naar Londen is het naar de South Bank waar ik in het National Theatre het toneelstuk 'The Deep Blue Sea' zie. Geschreven door Terence Rattigan in 1952 en geïnspireerd op zijn geheime relatie met Kenny Morgan en de nasleep daarvan.
Het verhaal speelt zich af in een appartement in Ladbroke Grove in Londen. Hester Collyer wordt door haar buren gevonden na een mislukte poging tot zelfdoding. Gedurende de dag ontvouwt zich het verhaal wat haar tot deze wanhoopsdaad heeft doen besluiten. Over een stormachtige affaire met Freddie Page, een piloot uit de Royal Air Force en haar mislukte huwelijk met rechter Sir William Collyer. En over de verwantschap die ze vindt bij Mr. Miller, een geroyeerd arts die in hetzelfde appartementencomplex woont en die zich over haar ontfermt.
Hoewel het stuk trouw blijft aan de tijd en de setting waarin Rattigan het heeft geschreven is het opmerkelijk hoe zeer 'The Deep Blue Sea' ook nog van deze tijd blijkt. Enerzijds door de sombere maar hartstochtelijke regie van Carrie Cracknell maar ook door de indrukwekkende vormgeving van Tom Scutt (design) en Guy Hoare (licht), de soms dreigende muziek van Stuart Earl en het beklemmende geluidsontwerp van Peter Rice.
De gigantische set, het huis met doorzichtige wanden, in sombere tinten blauw en grijs met voortdurende schimmen van buren en geluiden die het dagelijkse leven echoën en zich niet bewust zijn van het lot van Hester. Gecombineerd met de vaak sombere belichting voelt het design bijna als een uitvergroting van de belevingswereld van de hoofdpersoon. Voortdurend aanwezig als een dreigende ondertoon van een niet meer te vermijden noodlot. Bij tijden zelfs claustrofobisch waardoor je als toeschouwer bijna snakt naar wat ruimte en licht.
Het is een triest en melancholisch stuk al glimpt er aan het eind en in de verte wel een sprankje hoop. Helen McCrory speelt prachtig en waar het gevaar met dit soort rollen erin schuilt om compleet over the top te gaan is McCrory's Hester bijna kalm en helder, en gezien de omstandigheden buitengewoon rationeel terwijl ze zich continu bewust lijkt van haar lot. Maar ook breekbaar en fragiel. Ze kiest bewust voor de moeilijke weg als ze zich realiseert dat haar minnaar niet meer terugkomt en ze het veilige aanbod van haar saaie ex-echtgenoot afslaat.
Tom Burke maakt indruk als de cynische Freddie, de vergeten oorlogsheld die aan de drank is geraakt en het trieste lot van Hester eigenlijk niets meer interesseert. Peter Sullivan is prachtig als Collyer die gevangen zit in zijn onvermogen om Hester duidelijk te maken wat hij werkelijk voelt. Steun vindt Hester pas bij de homoseksuele Mr Miller, de outcast die uit zijn ambt is gezet en in de gevangenis heeft gezeten. Een sublieme rol van Nick Fletcher, die haar er uiteindelijk van kan overtuigen om de juiste beslissing te nemen.
'The Deep Blue Sea' is een prachtig maar triest stuk waarmee Rattigan zijn tijd in het na-oorlogse Engeland ver vooruit bleek en ruim zestig jaar later nog steeds imponeert. Zeker in deze indrukwekkende versie van het National Theatre met Helen McCrory in een glansrol.
Deze voorstelling zag ik 's avonds op zaterdag 17 september 2016
© foto's Richard Hubert Smith
