1984 - Playhouse Theatre

Voor de eerste voorstelling ga ik naar het Playhouse Theatre voor de voorstelling '1984'. In oorsprong een samenwerking tussen het Nottingham Playhouse, Almeida Theatre en Headlong wordt de voorstelling nu geproduceerd door onder andere Sonia Friedman en staat voor de derde keer op West End. Deze staat al lang op het lijstje nog te zien en met een mooie aanbieding in de stalls voor slechts £ 19,84 weet ik me dan eindelijk verzekerd van een kaartje. 

Toneelstuk gebaseerd op de klassieker van George Orwell uit 1949 waarin hij een dystopische samenleving beschrijft. Een tiranniek regime waarbij de regering, belichaamd door de alom aanwezige leider Big Brother, manipuleert en controleert en waarbij voor individualiteit en vrijheid van denken geen enkele plaats meer is. Winston Smith komt hiertegen in opstand en begint een dagboek met zijn meest persoonlijke innerlijke gedachten om zo een beeld te scheppen van het werkelijke leven en de liefde. Ondanks zijn twijfels lijkt het lot hem gunstig gezind. Hij leert Julia kennen bij wie hij zijn grote liefde vindt en voelt zich comfortabel en veilig. Maar schijn bedriegt en Big Brother is overal.

Robert Icke en Duncan Macmillan zijn verantwoordelijk voor de bewerking van het verhaal van Orwell en voor de regie. Ze zijn erin geslaagd om het persoonlijke verhaal van Winston en zijn soms chaotische gedachten wereld om te vormen tot een bijna claustrofobische ervaring die zich het best laat omschrijven als een ijzingwekkende nachtmerrie. Het stuk wordt gespeeld zonder pauze en duurt niet geheel toevallig 101 minuten. 

Het design van Chloe Lamford is prachtig in de transitie van de bijna saaie met houten panelen bedekte kamer tot de steriele high-tech Room 101. Het geluidsontwerp van Tom Gibbons en het lichtontwerp van Nataha Chivers is subliem en markeert op een indrukwekkende manier overgangen in tijd en plaats. Tim Reid's video design is ingenieus vooral als Winston en Julia in hun idee onbespied de liefde kunnen bedrijven maar voor het publiek zichtbaar zijn.

Andrew Gower maakt indruk als de argeloze nerveuze Winston net als Catrin Stewart als de onpeilbare Julia. Hilton McRae is erg geloofwaardig als de sinistere O'Brien. Op het eerste oog een ware gentleman tot zijn werkelijke aard naar bovenkomt in de gruwelijke en bloederige martel-scène.

Orwell schreef zijn roman in 1949 als een bijna alarmerend toekomstbeeld. Inmiddels is 1984 al weer lang geschiedenis en leven we in verontrustende en roerige tijden. En nog nooit was zijn verhaal zo actueel en relevant. Orwell's fictie is verworden tot onze realiteit. '1984' is indrukwekkend en eigenzinnig maar vooral een bijna onbehaaglijk toneelstuk dat tot nadenken stemt. 

Deze voorstelling zag ik 's middags op woensdag 14 september 2016

© foto's Manuel Harlan