Als ik in de ochtend mijn kaart ophaal bij de box office staat er ondanks het 'house full' bord bij de ingang toch een lange rij wachtenden in de hoop een kaartje te kunnen bemachtigen. Gelukkig heb ik mijn kaart al lang van tevoren besteld in de wetenschap dat ik deze week toch in Londen zou zijn.
'The Audience' is een nieuw toneelstuk geschreven door Peter Morgan dat zich concentreert op de wekelijkse gesprekken tussen Queen Elizabeth II en haar premiers gedurende de afgelopen 60 jaar. Morgan schreef eerder het script voor de succesvolle film 'The Queen' uit 2006 waarin Helen Mirren de hoofdrol vertolkte en Mirren geeft ook in deze toneelversie gestalte aan de vorstin.
'The Audience' is een zeer onderhoudend humorvol toneelstuk geworden die geen chronologisch beeld geeft van de regeringsperiode maar het publiek dwars door alle afgelopen decennia voert. Omdat de wekelijkse gesprekken uiteraard vertrouwelijk zijn is 'The Audience' vooral een fictieve vertelling van hoe de gesprekken misschien geweest kunnen zijn.
Niet alle van haar twaalf premiers maken opwachting in 'The Audience'. Een grote afwezige uit de recente geschiedenis is bijvoorbeeld Tony Blair en de ene premier heeft een wat groter aandeel in de voorstelling dan een ander. Ik kende ook niet alle premiers maar dat doet aan het genieten van dit stuk niets af. Memorabele vertolkingen zijn er vooral van Richard McCabe als Harold Wilson, Paul Ritter als John Major en Nathaniel Parker als Gordon Brown terwijl Edward Fox een prachtige Churchill vertolkt. De enige vrouwelijke premier is uiteraard Margaret Thatcher die op onnavolgbare wijze wordt neergezet door Haydn Gwynne. Zeer herkenbaar maar met meer dan genoeg eigenheid om te voorkomen dat het een karikatuur wordt.
De structuur van het toneelstuk, prachtig geregisseerd door Stephen Daldry, is zeer inventief. Geoffrey Beevers speelt een persoonlijke bediende van de Koningin die scènes introduceert en verder als een soort verteller fungeert.
Scènes vloeien moeiteloos in elkaar over, zijn soms fragmentarisch, soms weer wat langer. Helen Mirren die bijna gedurende de hele voorstelling op het toneel staat, schakelt schijnbaar moeiteloos tussen de verschillende leeftijden die ze moet vertolken. De verkledingen zijn fantastisch gedaan, soms zelf op het toneel, waarbij Mirren in een mum van tijd in een andere japon en pruik staat. Geholpen door haar uiterlijk van dat moment maar vooral door de subtiele veranderingen in de hoogte van haar stemgeluid, bewegingen of postuur weet Mirren de koningin in alle leeftijden overtuigend weer te geven, als onzekere 25-jarige net na de dood van haar vader of als de 86-jarige Elizabeth zoals we die nu kennen. Met recht een meer dan koninklijke vertolking. Echt fantastisch !
Ook de jonge Elizabeth is gedurende het toneelstuk te zien in conversaties met haar oudere ik en werd tijdens de voorstelling die ik zag prachtig gespeeld door de pas 14-jarige Maya Gerber.
Het ontwerp van Bob Crowley voor deze productie is geweldig. De kamers in het statige Buckingham Palace zijn in een vervreemdend perspectief weergegeven. De belichting van Rick Fisher is prachtig rijk en theatraal en weet samen met de spaarzame projecties van Ian William Galloway en de muziek van Paul Englishby de sfeer voor verschillende scènes prachtig te treffen.
Als je de kans krijgt zou ik deze voorstelling zeker gaan zien, al was het alleen maar om een sensationele Helen Mirren die haar staande ovatie zó verdiende. Op papier lijkt dit misschien een saai stuk maar het heeft mij betoverd en is bovendien verrassend grappig en de 2½ uur die ik in het Gielgud doorbracht zijn gewoon voorbij gevlogen.
Deze voorstelling zag ik 's avonds op woensdag 6 maart 2013
Deze voorstelling zag ik 's avonds op woensdag 6 maart 2013
© foto:Johan Persson
